DeFi, yani “merkeziyetsiz finans”, başta Ethereum olmak üzere herkese açık blok zincirlerinde sunulan finansal hizmetleri kapsayan geniş bir terimdir. DeFi ile, bankaların sunduğu pek çok hizmeti daha hızlı ve aracısız şekilde kullanabilirsiniz. Faiz kazanmak, kredi çekmek, borç vermek, sigorta almak, türev işlemler yapmak ve varlık takas etmek gibi birçok işlem DeFi sayesinde mümkün hale gelir. Üstelik tüm bu işlemler, global ve eşler arası bir yapıda gerçekleşir. DeFi’de kullanıcılar anonimdir ve üçüncü tarafların onayına ihtiyaç duymadan işlemlerini gerçekleştirebilirler.
DeFi Neden Önemlidir?
DeFi, Bitcoin’in dijital para anlayışını genişleterek, geleneksel finans sistemlerine dijital bir alternatif sunar. Bu sistemde ofis masrafları, banka çalışanlarının maaşları ve takas merkezleri gibi gereksinimler yoktur. Herkesin internet üzerinden erişebileceği daha adil, açık ve özgür bir finansal sistem yaratma potansiyeline sahiptir. Wall Street gibi dev finans merkezlerinin yerini alabilecek kapasiteye sahiptir.
DeFi’nin Avantajları Nelerdir?
- Açıklık: DeFi’ye katılmak için herhangi bir başvuru veya hesap açma süreci yoktur. Sadece bir cüzdan oluşturmak yeterlidir.
- Anonimlik: Adınızı veya kişisel bilgilerinizi paylaşmanız gerekmez.
- Esneklik: Varlıklarınızı istediğiniz zaman, yüksek ücretler ödemeden ve izin almadan dilediğiniz yere taşıyabilirsiniz.
- Hızlı İşlemler: Faiz oranları ve ödüller sürekli güncellenir. Bu oranlar, geleneksel finans piyasalarına göre daha hızlı ve genellikle daha yüksektir.
- Şeffaflık: DeFi işlemleri herkes tarafından görülebilir. Geleneksel finans kurumları genellikle bu düzeyde bir şeffaflık sunmaz.
DeFi Nasıl Çalışır?
Kullanıcılar, DeFi sistemleriyle “dapp” adı verilen merkeziyetsiz uygulamalar üzerinden etkileşime girer. Çoğu DeFi uygulaması, Ethereum blok zinciri üzerinde çalışır. Geleneksel bankalardaki gibi bir form doldurmak veya hesap açmak gerekmez. İşte DeFi’nin sunduğu bazı hizmetler:
- Kripto Para Ödünç Verme: Kripto paralarınızı ödünç vererek sürekli faiz kazanabilirsiniz. Faizler günlük veya anlık olarak hesaplanır.
- Kredi Alma: Evrak işleriyle uğraşmadan anında kredi çekebilir, hatta “flaş krediler” gibi çok kısa vadeli kredilere erişebilirsiniz.
- Varlık Takası: Kripto varlıkları, hisse senedi alım satımı gibi eşler arası bir şekilde takas edebilirsiniz.
- Tasarruf: Kripto paralarınızı bir DeFi tasarruf hesabına yatırarak geleneksel bankalardan daha yüksek faiz oranları elde edebilirsiniz.
- Türev İşlemleri: Kripto paralarda uzun veya kısa pozisyon alarak türev ürünlerle işlem yapabilirsiniz.
DeFi’nin Dezavantajları Nelerdir?
- Yüksek İşlem Ücretleri: Ethereum gibi blok zincirlerindeki dalgalı işlem ücretleri, aktif takas işlemlerini pahalı hale getirebilir.
- Yatırım Dalgalanması: DeFi, yeni bir teknoloji olduğu için yatırımınız dalgalanmalara maruz kalabilir. Yüksek risk içeren işlemler yapılabilir.
- Vergilendirme: DeFi işlemlerinde vergilendirme için kendi kayıtlarınızı tutmanız gerekir. Her bölgenin kendi düzenlemeleri olduğu için dikkatli olmalısınız.
